Pozitif Ebeveyn Olmak
Sevgili Kampüs Kreş Velileri,
Çocuğun gelişimini doğrudan etkileyen önemli olan faktörlerden birisi de
ebeveynlik tutum ve yöntemleridir. Bu nedenle birçok anne-babanın en çok
düşündüğü, sorguladığı konulardan biri de doğru ebeveynliğin nasıl
olduğudur. Günümüzde farklı kaynaklarda farklı ebeveynlik yöntemlerinin
avantajları ve dezavantajları vurgulanmaktadır. Bu yaklaşımlardan biri
de Pozitif Ebeveynlik olarak adlandırılan yaklaşımdır. Bizler de
rehberlik birimi olarak sizlere ‘Pozitif Ebeveynliğin’ ne demek olduğunu
anlatan kısa bir derleme hazırlamak istedik. Keyifli okumalar
dileriz.
Pozitif ebeveynlik; çocukların güçlü yönlerini ortaya çıkarmayı ve bu
yolla psikolojik sağlamlıklarını arttırmayı hedefler. Pozitif
ebeveynler, çocuğunu tanımak için öncelikle bir keşif yolculuğuna çıkar.
Bu bakış açısı pozitif ebeveynliğin en önemli noktasıdır.
Bu keşif yolculuğunda çocuğunuzdan gelen sinyalleri doğru
değerlendirmelisiniz. Örneğin, çocuğunuzun bazı faaliyetleri daha
severek ve daha mutlu şekilde yapıyor olması son derece olağandır, bu
süreçte onu farklı alanlara yönlendirmeye zorlamak doğal akışa müdahale
etmek anlamına gelir ki bu da çocuğunuzun olumsuz tepki vermesine neden
olabilir. Keyif aldığı faaliyetlerle uğraşması, çocuğunuzu mutlu ederken
aynı zamanda ileride zor kapıları açmak için ona yol da gösterecektir.
Bu nedenle, öncelikle anne baba olarak, çocuğunuzun sizin
yapamadıklarınızı yapmak, hayallerinizi gerçekleştirmek için değil;
kendi hayatını yaşamak için burada olduğunu kabullenmelisiniz. Pozitif
ebeveynlik serüveninde amacınız, hem onu gerçekten tanıyarak mutlu
olduğu şeyi yapmasına yöneltmek hem de çocuğunuza keşfetmesi için
güvenli bir alan yaratıp özgürce davranmasına izin vererek, problemleri
kendisinin çözmesi için zaman ve fırsat tanımak olmalıdır.
Sonrasında çocuğunuza kendini güvende hissedeceği sınırlar çizmeniz ve
sizin de bu sınırlar konusunda tutarlı olmanız gerekecektir. Kural
koyarken ya da çocuklarınızdan kurallara uymasını isterken, önce onlara
nedenlerini anlatarak tüm şefkatiniz ve iyimserliğinizle sınırları
çizmeniz çok daha sağlıklı olacaktır. Tabi koyduğunuz kurallara sizin de
uyuyor olmanız önemlidir. Örneğin "Bağırmak yok!" diye bağırdığınızda,
çocuğunuz söylediğinize değil yaptığınıza odaklanacaktır. Çocuğunuzun
uygun olmayan davranışlarına çok fazla odaklanmak/uyarmak yerine, olumlu
davranışları hakkında sohbet etmek olumlu davranışlarını
pekiştirecektir.
Pozitif ebeveynlikte açık iletişim ve duyguları ifade edebilmek
önemlidir. Hem çocuğunuzun yaşadığı duygular ve duygularının altında
yatan nedenlerle ilgili çocuğunuza sohbet etmek hem de siz ebeveynlerin
gündelik yaşantınızda kendi hissettiğiniz duygular ve başa çıkma
yöntemlerinizle ilgili paylaşımda bulunmanız çocuğunuzun duygusunu ifade
etmesini kolaylaştıracaktır. Çocuklar kendilerini ifade ettiklerinde
olumsuz tepki verilmemeli, dikkatle dinlenilmelidir.
Çocuklardan mükemmeliyetçi olmalarını beklemek yerine, onların
yapabildiği becerilere odaklanmanız çocuğun kendine olan güvenini
artıracaktır. Kendimize ve çevremize karşı ne kadar duyarlı olursak ve
çocuklarımızın da bir birey olduğunu kabul edip onlara saygı duyarsak
pozitif ebeveynler olabiliriz. Çünkü anne baba olmak demek çocuklarımıza
her konuda yapıcı rehberlik etmek demektir. Özet olarak anne-babalara
öneriler :
• Çocuğunuza yaşına uygun sorumluluklar verin, başarısız olduğunda da
yanında olduğunuzu ve başarısızlığın yaşanabilecek çok normal ve doğal
bir sonuç olduğunu, anlatın.
• Sevdiği şeyleri bulmasına fırsat verin ve bunları yapması için motive
etmeye çalışın.
• Hayatta iyi giden şeyleri fark etmesini sağlayın. Örneğin; her gün
birlikte güzel giden 3 tane şey bulun ve birlikte bunların resmini
çizin.
• Gerçekçi beklentiler içerisinde olun. Hata yapabileceğini kabul eden
ve hata yaptığını anlayabilen bir çocuk yetiştirmeyi amaçlayın.
Ve çok önemli bir nokta daha; "Aşırı koruyucu olmayın" ! Anne-babalar,
çocuklarının yeni deneyimler edinmesine izin vermelidir. Aşırı koruyucu
davranışlar yerine, güvenli bir ortamda küçük hatalar yapmasına tolerans
sağlamalısınız. Böylece çocuk kendini geliştirmek ve kendi gücünün
farkına varmak için küçük inisiyatifler almaktan çekinmeyecektir.
Sevgiyle kalın,
Kampüs Kreş Rehberlik Birimi